Pages

dinsdag 23 november 2010

John MacKenzie Owen over Kennis delen

Ter ere van het 450 bestaan van de Stads en Athenaeumbibliotheek. SAB
Onder de titel Kennis delen...en nu echt! organiseert Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek/Saxion Bibliotheek op een symposium.

In een mooi programma is er ruimte om in te gaan op kennisdelen in allerlei varianten en vanuit verschillende meningen. Cultureel erfgoed, Hogeschool- en Universiteitsbibliotheken en Openbare biblioteken betrokken in eenzelfde discussie vanuit dezelfde veranderde wereld.

John MacKenzie Owen - Universiteit van Amsterdam

Kennisdeling is het beschikbaar maken van kennis door middel van systemen die aan specifieke voorwaarden voldoen. Kennisdeling is een sociaal proces: kennisgevers en kenniskrijgers zijn mensen of organisaties.
Maar kennismanagement met kennissystemen zijn achterhaald.
Social engenering en kennisdeling zit in mensen, in sociale netwerken en intrinsieke motivatie.

De problematiek van het delen van kennis.

Kennis delen doen we al jaren: publiceren, confereren, corresponderen, archiveren.
De toegang tot deze systemen verloopt nu bijna geheel, en bijna probleemloos via het web.
Nieuwe media vervullen dezelfde oude functies, maar voegen er een aantal nieuwe aan toe.

Voorwaarden voor kennis delen:
1. Certificatie: kwaliteitsstempel, formeel of informeel (peer review, sterretjes)
2. Vertrouwen: Ik wissel alleen maar kennis uit met iemand die ik kan vertrouwen
3. Attributie: Koppeling tussen kennnis en de auteur van die kennis. (creative commons)
4. Beloning: mensen gaan pas kennis delen als ze ervoor worden beloond. What’s in it for me.

Als mensen kennis niet willen delen, is er meestal een voorwaardelijk probleem op een van de bovengenoemde punten. Anders gezegd: we hebben het kennnissysteem niet op orde.

En de bibliotheek?
Als kennis delen geen probleem is, hebben bibliotheek het probleem dat er geen probleem is om op te lossen. Dat is een existentieel probleem.
“Wat is een bibliotheek? Google in een gebouw.”

Er is geen probleem met kennisdeling, maar met de bibliotheek zelf.
-lokale organisatie in een globale wereld: Dat past niet op elkaar.
-verouderde systeemconcepten (catalogi, classificatie, thesauri): Rest van de wereld heeft er helemaal niets mee. Die doen
-Nadruk op collectie ipv functionaliteit: Uitgevers en boekhandels doen dit beter
-Aanbieden van ipv deelnemen aan sociale media
-Aanbieden van training in verouderde informatievaardigheden
-Kennisdeling op basis van vergaarbak model: repositories
-Het web is de bibliotheek 2.0

Bibliotheken moeten geen kennis geven en pushen, maar deelnemen aan discussies. Onderdeel worden van de maatschappij. Bibliotheken hebben de neiging om richting de moderne tijd op te schuiven, maar dan wel vanuit een te strak vasthouden aan het oude.

De drie (school)bibliotheken volgens MacKenzie:
-de kostbare bibliotheek (een pand met kostbare werken)
-de digitale bibliotheek (paar kamers met handjevol mensen die ongeveer 90% van het bibliotheekwerk afhandelen)
-de overbodige bibliotheek (grote gebouw aan de singel, 200 medewerkers, studenten zijn er altijd maar dan vooral met andere dingen bezig dan het materiaal wat er daar aanwezig is)

Thomas Poell over de publieke omroep verteld: Het opzetten van eigen blogs, forums is volstrekt overbodig. Die dingen zijn er al lang een breed op het internet. Studenten weten al lang en breed dat het er.

Volgens MacKenzie Owen moet de bibliotheek niet gaan bloggen en twitteren, maar moeten (hogeschool en universiteis) bibliotheken studenten leren om sociale media optimaal in te zetten voor hun leer- en werkprocessen.

Hoeveel digitale bibltiotheken hebben we eigenlijk nodig?
Nu heeft idere bibliotheek zijn eigen e-bib, iedere uitgever zijn eigen e-bib, maar maar allemaal de zelfde functionaliteit.

De biblioteek voor het onderwijs:
-Nationale digitale onderwijsbibliotheek
-geen strenge scheiding tussen vwo/mbvo/hbo/wo
-Gericht op:
-functionaliteit ipv collectie
-alle typen informatie (incl. leermodules)
-onderhoud van licenties

Collectiebeheer is nu meer een juridische aangelegenheid door het regelen van alle diverse toegangen en accounts dan het daadwerkelijk collectioneren.

Een grote sterke nationale sterke onderwijsbibliotheek, maar lokale bibliotheken worden lokale onderwijsinstituten gericht op leren over en van sociale vaardigheden. Samen met lectoren en kenniskringen, gericht in samenwerking en niet alleen.
In samenwerking en niet alleen.
In samenwerking en niet alleen.

Kennisdelen is een sociaal proces. Dit is het proces wat we studenten zullen moeten gaan aanleren.

"De Openbare Bibliotheek is bezig met een nationale bibliotheek Nederland. Dat draait uit op een nationale mislukking. Bestuurlijk, heeft niet met technologie te maken, maar meer met de wil om dingen goed te doen."

Samenwerken is van wezenlijk belang, maar ook het opgeven van een stuk autonomiteit. De gehechtheid hoe het altijd is geweest neemt nu nog vaak de overhand in de discussies. Dat is natuurlijk ook omdat het ook moeilijk is om onze eigen "zoals het was" op te geven omdat de nieuwe weg nog niet kristalhelder voor ons klaarligt. Die moeten we zelf gaan creƫren.

We gaan vaak uit van “what’s in it for me” in plaats van “what’s in it for them”. Dat maakt dat discussies zich soms kunnen vertroebelen omdat we vaak uitgaan van het belang van onze organsaties in plaats van uitgaan van onze klanten.

Hoe komen we tot een bibliotheek?
Erkennen dat de wereld veranderd is. Laten we weer op 0 beginnen in plaats van onze bestaande dingen als uitgangspunt nemen. Als er geen bibliotheken waren, wat zouden we dan kunnen doen? Hoe vinden we onszelf uit

Maar zelf nadenken is bijzonder belangrijk!
Als jij niet zegt wat je wilt, zeggen anderen wel wat je moet
(MacKenzie Owen)

Het is boeiend om een dergelijke presentatie te bekijken met de ogen van verandering en het delen van kennis. Ja, ik denk echt dat we op diverse manieren op weg zijn. Het pessimisme had enigszins de overhand bij de eerste presentatie.
Maar Erik Duval kantelde deze setting enigszins door vooral de focussen op kansen.

Geen opmerkingen:

.