Pages

vrijdag 4 mei 2012

Sterke woorden

Being human is a full time job  it means being me and it means being you  it means living my life  it means you living yours  it means living my life  and never hurting yours...(by Ashley Smith)

Ik was er niet in 1943. Ik bestond nog niet en mijn vader bijna.
Mijn opa's vochten beiden in de eerste dagen van de oorlog en een daarvan heeft daar bijna het leven gelaten. Een zwaar verhaal over mannen van twee zijden van de waarheid die op een paar honderd meter vochten tegen elkaar. Zijn beste vriend had onderduikers in zijn eigen huis en vertelde daar zelfs hem niets over.Op de Holterberg lag een V1 installatie en tijdens de laatse dagen van de oorlog is er rondom het huis van mijn opa en oma bij de berg geschoten en zat het hele gezin in de kelder. De kogelgaten zitten nog steeds in het huis.  En bij mijn beide grootouders was er inkwartiering.

Ik ken de verhalen. Soms uit tweede hand, soms door een snippertje dat je als kleindochter van 8 weet te ontfutselen. Vanwege een verslag dat je voor school moet schrijven en waarbij je je opa's interviewt.
Kun je het je voorstellen: 'Opa, wat was het ergste wat je hebt meegemaakt?'
Hoe beantwoord je zo'n vraag wanneer er daadwerkelijk serieuze dingen zich hebben afgespeeld? Wat zeg je om te vertellen over je angst, over het ver weg van huis zijn, over de waanzin. Hoe vertel je dat aan een kind dat de oorlog niet kent, behalve door het leggen van bloemen op de graven van de Canadese Soldaten die zijn gestorven voor de vrijheid? Door verhalen te ik hoorde. Door de verhalen over Teddy, een gestorven Canadese soldaat waarvan mijn opa en oma, mijn moeder en later ik het graf verzorgen.

het gedicht van Auke heeft voor mij te maken met het maken van keuzes. Van domme keuzes, maar van keuzes waarvan ik niet weet of ik wel de goede keuzes had kunnen maken. Zoals ook rechtbankverslaggever Chris Klomp heel indringend beschrijft.

Ik ben van een generatie van verhalen over de tweede wereldoorlog. Niet van de generatie die er was. Die het heeft meegemaakt, die vrienden, geliefden heeft zien omkomen. Ik kan er alleen naar vragen, luisteren.

Dat betekent ook dat ik anders kijk naar de geschiedenis dan de mensen die die geschiedenis zijn.
Voor mij zijn het gedicht van Auke, de herdenking in Vorden, Ruud de Wilds uitzending vanuit Auschwitz een nieuwe stap in het plaatsen van iedereen binnen deze geschiedenis. De .. uiteenlopende reacties laten zien dat we dingen vinden. Krachtig vinden zelfs. Soms ten koste van de groep die er anders over denkt. Het worden kampen die tegenover elkaar staan.

Ik was er niet. Ik ken de pijn niet van de mensen die er wel waren, van het verdriet dat kinderen nog hebben omdat hun ouders hun zijn ontnomen. In het lijf of in de geest die er na de oorlog niet meer was als voorheen. De demonen die mee terugkwamen en de sluipschutters binnen een gezin werden.

We gebruiken zo snel sterke woorden om onze mening te geven. Maar helaas is de wereld niet zo zwart-wit. Ben ik dat zelf ook niet. Ik weet niet wat er goed en niet goed is. Misschien in hindsight.

Ik heb één vraag voor vandaag: Zullen we, in ieder geval vandaag, niet te veel sterke woorden gebruiken om een ander aan te spreken op gedachten die alleen maar van onszelf kunnen zijn?

2 opmerkingen:

Tineke zei

Aukes oom moet zeker niet vergeten worden; maar hem uitgerekend vandaag te willen herdenken is uiterst kwetsend en beledigend.

lees bijvoorbeeld de column van Elma Drayer in Trouw: http://www.trouw.nl/tr/nl/6847/Elma-Drayer/article/detail/3250260/2012/05/03/De-knappe-tovertruc-van-het-dichtende-achterneefje.dhtml

Annemarie van Essen zei

Dag Tineke,
Een column is een mening van iemand. Net zo goed staan er 47 meningen onder die er ook weer van alles van vinden.
Gelukkig leven we in een land waarin we dat een groot goed vinden.
Dank voor het geven van de link.

.