Vanmiddag starte met een radio-interview voor RTV Oost naar aanleiding van de bijeenkomst rondom e-readers. (klik op de mediaspeler om het item te horen)en die bijeenkomst voelde vervolgens als een prettig tot nadenken stemmend cadeautje.
Onverwacht maar zeker niet onvoorbereid kwam ook de heer Van Swelmen zijn scherpe visie geven over e-books.
Ben Solleveld (accountmanager bij Bol.com)sprak over de ambitie van bol.com om vanuit hun strategische keuze te kiezen voor digitaal lezen. Vanuit de long tail gedachte is digitaal lezen namelijk machtig interessant. Daar waar (online) verkoop van fysieke boeken in de kop zit, zit de verkoop van digitale boeken (e-books) juist in de staart. En die staart kan oneindig zijn in tegenstelling tot de compacte kop.
Dus zocht Bol partners zoals Sony, centraal boekhuis en Ingram digital en gingen ze aan de slag met uitgevers en de keuze van de open standaard ePub.
Op dit moment zijn er via bol zo'n 2600 Nederlandstalige en 130.000 Engelstalige boeken te bestellen en te downloaden. Is de snelheid waarin de titels worden toegevoegd zoals verwacht? Nee, daarvoor is het toch een te complexe materie waarbij het niet alleen gaat om uitgevers die niet willen trouwens. Natuurlijk willen sommigen nieuwe piketpaaltjes slaan, maar Michiel Laan gaf weer een heel andere extra reden. Namelijk omdat uitgevers ook gewoonweg heel zorgvuldig opnieuw met hun auteurs moeten en willen overleggen over deze extra rechten. Al met al speelt zorgvuldigheid ook een rol. Zeker een punt waar ik nog niet eerder zo over had nagedacht, moet ik eerlijkheidshalve toegeven.
Wat is blijven hangen is zeker de gedachten van de kanteling van businessmodellen zoals bijvoorbeeld het Freemiummodel. Freemium start bij het kleinste, goedkoopste product en vervolgens volgt er een upsell strategie.
Ben had een goed verhaal wat natuurlijk in de non-profit hoek van bibliotheken wel wat aarzelend werd ontvangen. Daarom volgden er interessante en natuurlijk kritische vragen over de visie van bol.
Een aantal quotes die mij in ieder geval prikkelen zijn de volgende:
"Als de techniek er voldoende is en er voldoende beschikbaar komt, gaat het heel hard."
"De vraag die we bij Bol altijd stellen is: Is dit goed voor de consument."
"Als je niks doet, weet je zeker dat je verliest."
Over de toekomst van bibliotheken "Ik denk dat jullie wel een probleempje hebben."
"Bundels (van digitale titels) doen het heel goed in verband met de langere prijsstelling."
"Consumenten houden behoefte aan plekken waar alles bij elkaar komt."
"Bibliotheken zijn heel interessant voor Bol omdat ze een grote achterban hebben"
"Tempo van digitale titels is lager dan verwacht. Rechtenkwesties blijven nog wel een ding."
"Een kracht van bibliotheken: Streekliteratuur en binding met de lokale/regionale functie."
Michiel Laan (interim manager service development bij Bibliotheek.nl) gaf in zijn presentatie inzicht in de manier waarop er vanuit bibliotheek.nl gedacht wordt over e-readers en e-books.
TNO heeft de opdracht gekregen een onderzoek uit te voeren naar het gewenste aanbod aan e-books waarvan de eerste resultaten eind eerste kwartaal 2010 beschikbaar komen die vervolgens kunnen dienen als basis voor de vervolgstappen.
De twee belangrijkste vragen waar Michiel vervolgens op inzoomde waren:
1. Hoe zorgen we dat het mag
2. Hoe zorgen we vervolgens dat het kan
Het juridische intermezzo over openbaarmaking, verveelvoudiging en het leenrecht was verhelderdend omdat deze juridische les in ieder geval duidelijk maakte dat het inderdaad een lastige materie is. Want niet alleen is leenrecht een uitzondering van een uitzondering, maar is digitaal leenrecht nog veel lastiger omdat het daar gaat om 'ter beschikking stellen' en dat is niet per definitie eigendom van degene aan wie het 'ter beschikking is gesteld'.
Natuurlijk zijn er risico's te benoemen. Risico's die we, denk ik, allemaal wel aanvoelen
Want wat als we geen overtuigend verhaal weten te creëren richting rechthebbenden. Dat is toch kern van de uitdaging.
Daarnaast praatten we ook even door over al die kikkers die maar in en uit de kruiwagen springen. Er lopen zoveel onderzoeken, zoveel testen, zoveel probeersels door elkaar dat we, als we niet oppassen, elkaar daarin gaan verliezen. Dat het in beginsel gaat om dat gezamenlijke huis, maar dat we dan wel met 20 verschillende soorten stenen en maten aan het bouwen zijn.
Robuust handelen gebruikte Michiel als term: "Wat zijn de goede stappen zodat je altijd weet: zo is het goed"
Om actief te eindigen toverde meesterspreekstalmeester Mark Deckers een aantal stellingen op de beamer die ons 'in de benen hield' om zo op zoek te gaan naar de grenzen van onze eigen opvattingen. Waarin zou het aanschafbudget mee moeten gaan qua bestedingen van e-content; Hoe lang willen we wachten op een landelijke/provinciale pilot in plaats van zelf te stoeien.
Al met al bleef het nog lang onrustig in het Overijsselsche..
13 opmerkingen:
Leuk om zo van verschillende partijen te hroen waar men mee bezig is en hoe men hier over denkt.
Ik heb gisteren tijdens de Kenjedag van de Brabantse bibliotheken ook een workshop e-books en e-readers gegeven waarbij wij ook flink gediscussieerd hebben http://www.slideshare.net/timonnl/van-kleitablet-tot-ipad
Had ook graag jullie dag wel bij willen wonen.
Moet eerlijk bekennen dat ik na het lezen van het verhaal van Michiel Laan meer vertrouwen heb gekregen in de intentie van de werkgroep bibliotheek.nl. Maar helaas ook moet constateren dat ik er eigenlijk nog maar weinig vertrouwen in heb dat zij uiteindelijk een succesvol product zullen opleveren.
Weer alleen een onderzoek naar de haalbaarheid. Weer een half jaar wachten op resultaten zonder dat wij daadwerkelijk actie ondernemen. Weer een jaar dat de bibliotheek weg gooit.
...
Leuk, je inhoudelijke verslag. Ik was duidelijk meer bezig met het regelen van het maatschappelijke verkeer die middag. Oh ja, en die Van Swelmen moest ook nog begeleid worden. Wat een eigenwijze vent! Echt een bibliothecaris.
@Jeroen. Het verhaal van Michiel geeft me juist veel vertrouwen in de haalbaarheid en de mogelijkheden. Soms moeten we nu eenmaal wachten om vervolgens snelle slagen te kunnen maken.
Ik deel zijn huivering mbt tot teveel verschillende acties die niet op elkaar aansluiten wel enigszins.
Het is verhelderend om te zien dat we met elkaar eenzelfde iets nastreven, maar dat bibliotheek.nl wel richt op meteen goed doen en daarom misschien iets meer tijd neemt.
@mark. Die van Swelmen... Is hij eigenlijk wel veilig thuis gekomen? Ik heb nog geen twitteraccount van hem ontdekt. Maar dat heeft hij vast goed afgeschermd.
Je was een goede verkeersleider heer Deckers. :)
@Annemarie,
Volgens mij is juist het probleem dat er helemaal geen sprake is van teveel initiatieven, maar het grote gebrek aan initiatieven.
Welke initiatieven zijn er allemaal op het gebied van het uitlenen van digitale content? Ik ken alleen de NBD biblion portal.
Mooie beschrijving van de bijeenkomst en de discussies.
@Jeroen: Zaken goed regelen kost nu eenmaal tijd - en die tijd krijg je vaak niet omdat (technologische)ontwikkelingen erg snel gaan. Voor publieke dienstverlening is onderscheid maken tussen 'hypes' en 'blijvertjes' ook nog eens lastig, als het gaat om investeren. Zie de bibliotheekfilialen op second life...
@HIDS
Ik zie nogal een enorm verschil tussen e-books en secondlife. De ontwikkeling van e-books en e-readers is al 40 jaar bezig. Pas in de afgelopen 5 jaar is de techniek hiervoor zo ver ontwikkeld dat het echt interessant is voor de bibliotheek. In 2007 is Amazon begonnen met het verkopen van de Kindle. Dat is inmiddels 3 jaar geleden...
Daarnaast sluit het e-book en e-readers in mijn ogen een stuk beter aan bij de kerntaken van de bibliotheek dan een dienst zoals Secondlife.
De opmerking van ontwikkelen kost tijd vind ik ook een enorme dooddoener bij dit onderwerp. Natuurlijk kost ontwikkelen tijd, maar rondom dit product wordt er door de bibliotheek helemaal niets ontwikkeld. Er wordt alleen nagedacht over, onderzoek gedaan naar. Maar het echt ontwikkelen van gaat men pas doen als ze zeker weten dat alles goed gaat.
Zo kunnen wij nog wel 5 jaar door denken en onderzoeken zonder daadwerkelijk een meter vooruit te komen en nog meer door bestaande bedrijven te worden ingehaald.
Het wordt eens tijd voor actie. NIet het kost tijd nee een duidelijke deadline.
Per 1 januari 2011 moet er een systeem zijn. Waar alle bibliotheken in Nederland op aangesloten zijn. Waarmee digitale content (zonder belachelijke ristricties) uitgeleend kan worden.
Het streven moet zijn om te beginnen met minimaal 1500 titels dat in 5 jaar moet oplopen tot minimaal 10.000
fijn dat je er al zo snel een blogpost van hebt!
scheelt me weer een verslagje
@annemarie leuk om te lezen dat er een spreker aanwezig was van bol.com. Daar zou ik ook graag eens mee willen praten. Maar als bol.com hier aanwezig was, was er niet meteen een opening voor samenwerking?! Daar hadden we het toevallig ook over gehad tijdens KenJeDag afgelopen dinsdag een netwerkdag van de Brabantse bibliotheken.
Er wordt in ieder geval overal volop gepraat over ebooks, op zich heel goed. Maar ik wil zo graag iets kunnen bieden voor onze klant!
@jeroen ik sluit me helemaal aan bij jou betoog!
@Jeroen ik ben het alweer met je eens! Onderzoek is leuk, maar wachten is funest (sorry Annemarie). Ik ben blij dat wij in Enschede niet hebben gewacht op allerlei onderzoeken maar mensen al wel kennis laten maken met e-readers en e-books.
De branche is helaas weer eens heel erg laat, maar dat is tav digitale ontwikkeling eigenlijk niks nieuws :-(.
Laten we naast allerlei onderzoeken die ooit moeten leiden tot iets moois vooral niet vergeten om als individuele bibliotheek of groep van bibliotheken ergens snel op in te springen (liever vallen en opstaan dan maar blijven wachten op HET!).
Genoeg gezeurd weer :-).
@Jeroen en de anderen. Mooi om te zien hoe een interpretatie van een woord reacties oproept - en hoe nauwkeurig ik moet formuleren. Met zaken goed regelen bedoel ik precies waar jij op doelt: als je e-content zonder belachelijke restricties landelijk beschikbaar wilt stellen, dan betekent dat, dat je met partijen om de tafel moet - de onderhandelingen in dus. Want je zult met de aanbieders overeenstemming moeten bereiken hoe je dat aanbod gestalte kunt gaan geven - en dat is dan ook waar Michiel in de bijeenkomst op in ging.
Ondertussen is de groei in het aanbod van titels nog beperkt - de ruim 2500 nederlandstalige e-booktitels vallen natuurlijk in het niet tegenover de 100.000+ print-titels die het centraal boekhuis beschikbaar heeft. Daar maakte Ben in zijn verhaal opmerkingen over - want Bol vindt die groei ook nog wat aan de langzame kant.
Tot slot is het op lokaal niveau het vaak makkelijker om snel initiatieven te nemen - en die zijn er volgens mij juist wel. Een directeur kan besluiten voor een paar duizend euro een aantal e-book readers en boeken aan te schaffen.
Het verhaal wordt anders zodra je op landelijk niveau tot een aanbod wilt komen. Dan krijg je met grotere belangen en dito onderhandelingen te maken. Een complexere omgeving dus - en dat maakt tempo maken op dat niveau soms lastiger dan je zou willen.
@HIDS,
Natuurlijk zijn de onderhandelingen belangrijk. Maar waar ik een probleem mee heb is dat er tijdens het onderhandelen of het onderzoeken niets gebeurd.
Wij kunnen wel onderhandelen en onderzoeken, maar hebben nog geen systeem waarvoor wij aan het onderhandelen zijn of waar wij de werkwijze van kunnen onderzoeken. Er staat geen landelijke server klaar waar alle bibliotheekleden al gebruik van kunnen maken en die alleen nog staat te wachten om met content gevuld te worden.
Deze server is nog niet gekoppeld aan de huidige bibliotheeksystemen en catalogi.
Wij zijn nog niet tegen alle problemen aangelopen die wij onvermijdelijk zullen tegen komen.
Het probleem is niet dat onderzoeken niet per definitie slecht is. Maar het probleem is dat alleen onderzoeken en achterover hangen geen oplossing is.
Ik denk dat ik in ieder geval kan concluderen dat dit onderwerp genoeg discussie met zich meebrengt.
@steenwijk. :) Graag gedaan!
@Joelle. Verkenningen met elke partij zijn interessant toch? Ben moest al eerder weg, dus mbt netwerken was er weinig gelegenheid.
@Jeroen De e-portal is een systeem dat er is. Of het werkt, of het geweldig is is een vraag die pas daarop volgt. De zorgvuldigheid van het een en ander lijkt inderdaad in tegenstelling tot de snelle acties die we willen. Daarnaast is het lastig om alle opmerkingen en ideeen van de middag goed te verwoorden, merk ik wel. Er zijn nog zoveel andere invalshoeken die aan de orde zijn gekomen. Wie weet volgen ze hier en daar nog wel eens in mijn commentaren.
@Jouke Je hoeft zeker geen sorry te zeggen Jouke. Ik heb ook gezegd dat ik juist heel blij ben met een bibliotheek als Enschede die durft mee te innoveren en te proberen. Daarvan kunnen we leren en met elkaar nog veel beter worden toch? :)
Maar ergens zit er een dunne lijn tussen touwtjes aan de achterkant aan elkaar blijven knopen tot het moment dat dat niet meer mogelijk is omdat het te groot geworden is.
Ik denk dat ik me ook kan vinden in de mening van @HIDS
Experimenteren op lokaal niveau en plannen op landelijk niveau.
Ik ervaar zeker niet een achterover hangen en niets doen mentaliteit. Ook niet vanuit de beide presenterende heren. Wel een verschil van inzicht op onderdelen en een gezamenlijke conclusie dat er gewoon veel haken en ogen zitten aan deze nieuwe vorm van content juridisch regelen.
Ik was van plan om deze led beamer android uit de fysieke winkel, maar toen leerde ik dat dit product online beschikbaar is en dat de prijs ook echt redelijk is. Dus ik heb er zelf een gekocht.
Een reactie posten